در بلگ پست قبلی روی‌پوشان در مورد اصول صحیح آبیاری گیاهان، همچنین نکات مربوط به آن صحبت کردیم. اگر هنوز این مقاله را مطالعه نکردید و با مهم‌ترین نکات مربوط به آبیاری گیاهان آشنایی ندارید، حتما این مقاله را بخوانید.
در این مطلب قصد داریم شما را انواع روش‌های آبیاری آشنا کنیم تا بتوانید با توجه به مزیت‌ها و معایب هرکدام، مناسب‌ترین روش را برای خود انتخاب و استفاده کنید.
شرکت روی پوشان لوله قزوین با سابقه درخشان در تولید و ارائه انواع محصولات گالوانیزه گرم، لوله گلخانه، لوله گالوانیزه، لوله مانیسمان و لوله برق است.
برای مشاوره و خرید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
انواع روش‌های آبیاری
1- آبیاری دستی
آبیاری دستی ابتدایی‌ترین روش آبیاری به حساب می‌آید. از آنجایی که در این روش مقدار زیادی از این آب در حین آبیاری به فضای بین گلخانه ها ریخته و به هدر میرود در نتیجه میزان آب مصرفی در این روش در مقایسه با سایر روش های آبیاری بیشتر است. از دیگر معایب آبیاری دستی می‌توان به سرعت کند آبیاری و وقتگیر بودن آن ، شسته شدن خاک ، بالا بودن هزینه کارگر ، فشردگی خاک بر اثر فشار بالای آب و پاشیدن گل بر روی شاخه‌های گیاهان اشاره کرد. هنگامی که گل بر روی شاخه های گیاهان پاشیده میشود ، سطح برگ‌ها را آلوده وکثیف کرده و احتمال ابتلا به بیماری های قارچی را افزایش می‌دهد.
یکی دیگر از معایب جدی این روش این است ممکن است در هر نوبت میزان آبیاری کمتر یا بیشتر از حد باشد علاوه بر آن امکان دارد که بین دو نوبت آبیاری وقفه ایجاد شود که این موضوع سبب میشود تا گیاه دچار تنش شود. در بسیاری از گلخانه ها در آبیاری گیاهان کود لازم به صورت محلول به گیاه داده میشود. این در حالیست که کود دهی در روش آبیاری دستی با مشکلاتی از جمله: عدم توزیع یکنواخت کود ، اتلاف کود و آبشویی کود مواجه میشود. به طور کلی امروزه این روش تنها برای آبیاری سینی بذرها و بوته های خاص که به آبیاری ویژه احتیاج دارند.
2 – آبیاری قطره‌ای
از جمله مناسب‌ترین روش‌ها جهت آبیاری، آبیاری قطره‌ای است. همچنین از این روش به منظور استفاده از کودهای محلول در گلخانه‌ها استفاده میشود. از مزایای این روش آبیاری می‌توان به بالا رفتن کارایی در استفاده از کود و آب ، کود آبیاری ، بالا رفتن سرعت در آبیاری ، توزیع یکنواخت آب از قطره چکان ، عدم نیاز به کارگر و نیروی انسانی جهت آبیاری ، پخش شدم مستقیم آب در اطراف ریشه اشاره کرد. آبیاری قطره‌ای باید به درستی و با مدیریت درست انجام شود. در غیر این صورت از آنجایی که این آبیاری از بالای سطح خاک انجام میشود ، سبب آبشویی شده حدود 50 % از آب مصرفی از دسترس ریشه گیاه خارج میشود. برای این روش آبیاری از لوله‌های پلی وینیل کلراید و لوله‌های پلاستیکی به منظور توزیع آب استفاده میکنند. این لوله‌ها با فواصل و اندازه‌های مساوی منشعب می‌شوند. از جمله معایب این روش ، گرفتگی قطره چکان ها است که دائما باید بررسی شوند.
در این روش آبیاری مقدار آب مصرفی توسط حسگرهای رطوبت سنج و کامپیوتر کنترل می‌شوند. همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم از مزایای این روش عدم هدر رفتن آب است و به اندازه به گیاهان و گلدان‌ها آب داده میشود به طوری که بستر گلدان سیراب شود و مانع از اتلاف آب گردد. حال باید بگوییم که میزان آبدهی در گلدان‌ها چگونه انجام میشود:
میکروتانسیومترهایی که به کامپیوتر متصل هستند ، در داخل گلدان تعبیه میشود. در صورتی که رطوبت بستر کشت کاهش یابد ، آبیاری آغاز میشود و بعد از سیراب شدن بستر ، آبدهی متوقف میشود.
برای اینکه این روش آبیاری با موفقیت انجام شود باید به سه عامل توجه کرد:
1- مدت زمانی که طول می‌کشد تا بستر کشت به حد لازم ظرفیت زراعی برسد.
2- برای سیستم آبیاری خوب و مناسب ، پرسنل باید آگاهی کامل را از ظرفیت نگهداری آب بستر کشت داشته باشند.
3- دبی آب خروجی از قطره چکان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
نوع دیگری نیز از آبیاری قطره‌ای وجود دارد که نیازی به جریان برق نیازی ندارد و تنها با نیروی ثقل از مخزن وارد قطره چکان میشود. به همین دلیل به این روش آبیاری ، آبیاری ثقلی نیز میگویند. در این روش مخزن آب باید در ارتفاع باشد.
3- آبیاری بارانی
در این نوع روش آبیاری ، محل های نازل آب باید در ارتفاع باشد تا آب را به صورت قطرات باران در هوا و به طور همزمان گیاهان را آبیاری کند. گاهی اوقات نیز این قطرات به بستر رسیده و نفوذ می‌کند. بخشی از این آب نفوذی به صورت زه آب خارج میشود و بخش دیگری از این آب‌ها بین گلدان‌ها و شاخ و برگ ها ریخته و بعد از مدتی تبخیر میشود. در نتیجه مقدار اتلاف آب در این روش زیاد است. معمولا از این روش برای گیاهانی استفاده میشود که در مقابل بیماری مقاوم‌تر هستند.
4- آبیاری مه افشانی
در این نوع آبیاری بر اثر فشار زیاد آب از نازل های بسیار ریز به صورت مه بر روی ریشه و برگ گیاهان بیرون می‌ریزد. معمولا از این روش به منظور تکثیر قلمه و افزایش رطوبت نسبی و کاهش دمای گلخانه استفاده میکنند. این روش باعث افزایش ریشه زایی میشود و همچنین برای تغذیه گیاهانی که دارای ریشه بیرون از خاک هستند نیز استفاده می‌شوند. در این روش برای کنترل رطوبت نسبی از دستگاه کنترل کننده رطوبت نسبی هوا استفاده میکنند.
5 – سیستم آبیاری زیرزمینی
در این نوع روش آبیاری آب را از ریشه و از بخش زیر گلدان به گیاه می‌رسانند. این سیستم به کف پوش اسفنجی ، ناودانی و روش جزر و مدی مجهز است. در این روش آب از انتهای گلدان با خاصیت مویینگی به گیاه میرسد به همین دلیل ته گلدان باید سوراخ باشد. از مشکلات این روش تجمع نمک در قسمت بالایی گلدان است. از آنجایی که اسفنج خاصیت نگهدارای آب بالایی دارد، در این روش از کف پوش اسفنجی نیز استفاده میکنند تا آب موجود در اسفنج از منافذ مویینه به داخل گلدان راه پیدا کند. کف پوش باید کاملا مسطح باشد. از دیگر روش های موجود که به آن اشاره کردیم سیستم جزر و مدی است، که در آن قسمت پایین گلدان را به مدت 5 الی 20 دقیقه در داخل آب می‌گذارند.
