در حال حاضر در بازار محصولات گلخانه ای، افزایش تقاضا برای گلها و گیاهان زینتی وجود دارد. به دلیل افزایش مداوم تقاضا برای گل، گلکاری در گلخانهها به یکی از تجارتهای مهم تجاری در کشاورزی بخصوص در ایران، تبدیل شده است. از این رو، گلکاری تجاری بهعنوان یک فعالیت با فناوری پیشرفته تحت شرایط آب و هوایی کنترل شده در داخل یک گلخانه شناخته میشود.
همچنین گلکاری در کشورهای درحالتوسعه مانند هند به عنوان یک صنعت با رشد بالا در نظر گرفته میشود. گلکاری تجاری از زاویه صادرات نیز اهمیت بسیار زیادی در بازار محصولات گلخانه ای دارد.
در حال حاضر هلند، بلژیک، کلمبیا و اکوادور بازارهای اصلی گلکاری و باغبانی زینتی در دنیا هستند. از محصولات مهم گلکاری در تجارت بینالمللی گل شاخه بریده نیز میتوان به گل رز، میخک، گل داوودی، گارگرا، گلایل، ژیپسوفیلا، لیستریس، نرین، ارکیده، آرشیله، آنتوریو، گل لاله و نیلوفر اشاره نمود.
چالشهای بازار محصولات گلخانه ای
هر کسبوکاری بسته به شرایطی که وجود دارد، میتواند با چالشهای متعددی روبرو شود و افرادی که در این زمینه فعالیت میکنند باید از قبل خود را برای رویاروی و مقابله با این چالشها آماده کرده باشند. افزایش جمعیت جهان، همراه با کاهش سطح زمینهای قابل کشت مورد استفاده برای تأمین نیازهای غذایی آینده جهان، منابع کشاورزی و طبیعی زمین را محدود کرده است.
به همین دلیل استفاده از گلخانهها جایگزینی عالی برای روشهای سنتی کشاورزی باز است که میتوان به کمک آنها گیاهان را در محیطهای حفاظتشده مانند گلخانههای تجاری با حجم چندبرابری پرورش داد.
گلخانهها علاوه بر اینکه شرایط مناسبی را برای رشد بسیاری از محصولات فراهم میکنند، نسبتاً بیشتر از روشهای کشاورزی سنتی محصول میدهند و از منابع کارآمدتر از کشاورزی معمولی استفاده میکنند. آنها در حال حاضر بهویژه در مناطق شهری و نیمهشهری بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند و به همین دلیل بازار محصولات گلخانه ای از رونق بسیار خوبی در چند سال اخیر برخوردار بوده است.
در ابتدا، کشت گلخانه ای عمدتاً در آبوهوای معتدل انجام میشد. با این حال، در حال حاضر رونق کشت گلخانهای در مناطق گرم، خشک و مناطق مرطوب و گرمسیری مانند خاورمیانه، بخشهایی از آسیا و اقیانوسیه و آفریقا بهسرعت در حال افزایش است که تأثیر زیادی بر رونق بازار محصولات گلخانه ای دارد.
با این حال این حرفه نیز چالشهای مختلف خودش را دارد. بهعنوانمثال حفظ شرایط آب و هوایی مناسب در داخل ساختارهای کشت محافظتشده در مناطق گرم که شرایط آب و هوایی نیاز به خنک کردن دارد یا برعکس ایجاد شرایط با آب و هوای گرم برای میوههای گرمسیری بسیار چالشبرانگیز است و نیاز به رویکردهای متفاوتی با رویکردهای مورداستفاده در شرایط معتدل دارد و باید از فناوریهای متفاوت برای ایجاد شرایط مناسب در محیطهای مختلف گلخانهای بسته به نیاز گیاهان کشت شده در گلخانه استفاده کرد.
اهمیت بازار محصولات گلخانه ای برای تأمین سبزیجات
سبزیجات، گیاهان حساسی هستند که همه آنها در هر شرایطی رشد نمیکنند. به همین دلیل گلخانهها ابزار بسیار خوبی برای پرورش سبزیجات هستند تا افراد بتوانند در تمام طول سال از سبزیجات متفاوت و تازه استفاده کنند. گلخانه به رشد سبزیجات در تمام طول سال بدون نگرانی در مورد تغییر آبوهوا، دما یا شرایط دیگر کمک میکند. تولید سبزیجات در گلخانه از محصولات در برابر شرایط سخت مانند سرما، باد، آفات، خشکسالی، گرمای تخریبکننده و موجوداتی که سعی در خوردن آنها دارند محافظت میکند.
پرورش سبزیجات در گلخانه همچنین با توجه به عوامل کنترل کننده موجود در گلخانه مانند رطوبت، نور، دما، کود دهی و آبیاری، امکان ایجاد مناسبترین شرایط را برای محصولات کشاورزی فراهم میکند و روز به روز بازار محصولات گلخانه ای را رونق میدهد. این محیط کنترل شده با تنظیمات دمایی و رطوبت به گیاه کمک میکند تا رطوبت ثابتی را هم از محیط و هم از ریشه دریافت کند که باعث کاهش تنش آبی در گیاه میشود.
وقتی استرس آبی وجود ندارد، گیاهان فقط روی گلدهی یا میوه دهی تمرکز میکنند که به رشد سالم محصولات کمک میکند. کشت محصولات در گلخانه همچنین به تولیدکنندگان این امکان را میدهد تا خاکهایی را انتخاب کنند که برای رشد سالم محصول مفید هستند. بیماریها و آفات نیز با داشتن خاک مناسب برای رشد محصولات کاهش مییابد.
بر اساس نوع گلخانه از نظر مواد مورد استفاده برای پوشش، گلخانههای پلاستیکی برای تولید سبزیجات بهتر هستند. در واقع سبزیجات در گلخانههای پلاستیکی با سرعت بیشتری نسبت به گلخانههای شیشهای رشد میکنند و محصولات بهتری را به بازار محصولات گلخانه ای ارائه میدهند.
پلاستیک مورد استفاده در گلخانه های تجاری به گونهای ساخته میشود که دوام بیشتری نسبت به پلاستیک معمولی دارد. این پلاستیک مخصوص ساخته شده میتواند در برابر پاره شدن مقاومت کند و در شرایط آب و هوایی شدید مقاومت خواهد کرد.