گالوانیزه گرم چیست و پروسه انجام آن چگونه است؟
همانطور که در مقاله های قبل نیز اشاره کردیم ، در طی فرآیند گالوانیزه گرم، قطعات تولید شده پس از غوطه وری در وان روی مذاب، بین روی و فلز پایه ( آهن ) واکنش و پیوند متالوژی بر قرار میشود.
فرآیند گالوانیزه به دو صورت تر و خشک انجام می پذیرد.
گالوانیزه تر
در انجام گالوانیزه تر دو مرحله چربی گیری و اسیدشویی انجام میشود، در این مرحله مخلوطی از کلرید آمونیاک روی بر سطح مذاب پاشیده شده، سپس قطعات را پس از انجام مراحل آماده سازی با فلاکس آغشته و همزمان با انجام این فرآیند، مستقیما قطعه را وارد وان مذاب می کنند.
گالوانیزه خشک
اما در فرآیند گالوانیزه خشک قطعه را آماده کرده و سپس قطعه را در محلول کلرید آمونیاک قرار می‌دهند و پس از قرار دادن قطعه در خشک کن آن را وارد وان مذاب می کنند.
پیدایش گالوانیزه
گالوانیزه از سال 1724 مورد استفاده قرار گرفته است .در آن زمان یک شیمی دان فرانسوی به نام Melouin روش پوشش روی بر روی آهن را ارائه کرد. به دنبال آن در سال 1836 شیمی دانی دیگر به نام Sorel بر روی این ایده کار کرد . او برای تحقق این نظریه وارد عمل شد.
وی برای پوشاندن آهن توسط فلز روی، قطعه را 9بار جهت تمیز کردن وارد اسید سولفوریک کرد و بعد قطعه را با فلاسک کلرید آمونیوم آغشته و سپس آن را در مخزن روی مذاب قرار داد . پوشش گلوانیزه سبب بالا بردن مقاومت قطعه آهنی در برابر خوردگی شیمیایی و الکتروشیمیایی و افزایش طول عمر قطعه میشود و به همین جهت برای صنعتگران بسیار حائز اهمیت است.
فرآیند گالوانیزاسیون به روش غوطه وری مذاب
- بارگیری
- چربی گیری
- اسیدشویی
- فلاکسینگ
- غوطه وری در مذاب روی
- خنک کردن
از نکات قابل توجه در انجام این فرآیند این است که قطعاتی که نیازمند گالوانیزه هستند، در حین انجام عملیات باید آویزان نگه داشته شوند.
لازم به ذکر است که قبل از انجام عملیات آماده سازی، سطح قطعه باید به طور کامل از هر گونه رنگ، روغن و گریس و… زدوده شود. همچنین نحوه ی قرار گیری قطعات نیز باید به گونه ایی باشد که محلول شست و شو و روی مذاب بتواند به تمام نواحی قطعه جریان پیدا کند.
اسیدشویی
برای آماده سازی قطعه جهت انجام عملیات گالوانیزاسیون، سطح قطعه ی مورد نظر باید عاری از هر گونه پوسته و اکسید و زنگ باشد تا مذاب روی بتواند به طور کامل با فلز پایه واکنش بدهد، به همین منظور قطعه را در حمام اسیدکلریدریک غوطه ور میکنند. غلظت اسید به درجه آلودگی اکسیدی سطح فلز بستگی دارد، اما به طور عمومی محلول حاوی 10 تا 20 % اسید برای این منظور استفاده میشود. برای جلوگیری از خطر خوردگی دیواره وان و قطعه، عوامل بازدارنده را نیز به محلول اضافه میکنند.
فلاکسینگ
در مرحله فلاکسینگ یا روان سازی، قطعه ی اسیدشویی شده را در وان آب قرار داده و سپس قطعه را با کلرید آمونیاک روی آغشته کرده تا این قطعه برای واکنش با مذاب روی کاملا آماده گردد.
گالوانیزاسیون
همانطور که قبلا هم اشاره شد در این مرحله روی مذاب با فولاد واکنش داده و پیوند قوی بین آهن و روی مذاب ایجاد شده و در نتیجه لایه ایی از آلیاژ روی- آهن بر سطح قطعه ایجاد میشود. بسته به ضخامت فولاد، در 2 الی 3 دقیقه ابتدای ورود قطعه به حمام مذاب، پوشش گالوانیزه تشکیل میشود. در این مرحله دمای روی مذاب حدودا به 450 درجه سانتی گراد میرسد که این دما 30 درجه از نقطه ذوب روی بالاتر میباشد. این دمای بالا سبب افزایش چسبندگی روی بر سطح فولاد میگردد. پس از اتمام این مرحله محصول را از حمام خارج کرده و سپس با لرزاندن محصول، روی اضافی از روی محصول زدوده میشود.
خنک کردن
پس از استخراج قطعه ی گالوانیزه شده از وان روی مذاب، آن را بلافاصله در محلول دی کرومات سدیم غوطه ور میکنند. این عملیات موجب خنک شدن قطعه و در نتیجه غیر فعال شدن سطح آن نسبت به واکنشهای بعدی و در نهایت براق شدن سطح آن میگردد.
لازم به ذکر است که اگر این مرحله به سرعت انجام نگیرد، واکنش بین اتم های آهن و روی ادامه میابد و در نهایت با ادامه یافتن این روند بر روی محصول حفره ایجاد می شود.
بعد از عمل گالوانیزاسیون و سرد شدن قطعه، روی اضافی که بر روی محصول باقی مانده است را با سنباده جدا میکنند. اگر سنباده زنی ییش از حد صورت بگیرد به قطعه آسیب می رساند.
شرکت روپوشان قزوین با کادر تخصصی خود که متشکل از مهندس مکانیک، مهندس متالوژی، کارشناس شیمی و کارگران ماهر است، از سال 1379 در زمینه گالوانیزاسیون گرم انواع لوله گالوانیزه ، لوله قزوین ، لوله برق ، لوله مانیسمان و یازه های صنعتی فعالیت می‌کند.
