گلخانه ها به منظور تولید میوه ها و گل ها در خارج از فصل و همچنین برای تولید گیاهان زینتی ایجاد می شوند. این روش سال ها است که در اروپا مورد استفاده قرار می گیرد.
اما در سال های اخیر به دلیل استفاده بهینه از خاک و آب و ایجاد فرصت های شغلی در سراسر جهان، گسترش یافته است. گلخانه بخشی از فضا است که شرایط طبیعی در آن قابل کنترل هستند و برای کشت متراکم و تولید محصولات خارج از فصل یا خارج از محیط طبیعی، فضای مناسبی فراهم می کند.
استفاده کمتر از آب یکی از مزایای استفاده از گلخانه است که به دلیل بحران آب در کشورها، بسیار مهم است. همچنین، کاهش کیفیت خاک های حاصلخیز به دلیل کمبود آب در روش سنتی کشاورزی وجود دارد؛ اما با استفاده از گلخانه و کنترل شرایط، مشکل کمبود آب حل شده و علاوه بر اینکه این مسئله را رفع می کند، به افزایش تولید محصولات کشاورزی در واحد سطح نیز کمک می کند.
در کشاورزی سنتی، همه چیز به شانس بستگی دارد و کشاورزان منتظر رحمت الهی یا پایان توفان هستند. اما در کشاورزی مدرن، تمام عوامل مؤثر در رشد گیاهان تحت کنترل قرار می گیرند.
بنابراین، میزان خطر وابسته به شرایط طبیعی در کشاورزی به طور قابل توجهی کاهش می یابد. به علاوه، گلخانه ها قادرند زمان برداشت محصول را کنترل کنند، به این معنی که می توان محصول را در زمانی که تقاضای بازار بالا است، به بازار عرضه کرد و سود بیشتری کسب کرد. همچنین، گلخانه ها قادرند در اقلیم های مختلف، محصولات با بازدهی بالا را پرورش دهند.
استفاده از گلخانه ها می تواند جلوی صادرات ارز از کشور را بگیرد و محصولات داخلی را در بازار عرضه کند. در نهایت، باید اشاره کرد که به دلیل کنترل شرایط رشد مناسب در گلخانه ها، محصولات گلخانه ای کیفیت بسیار بالاتری نسبت به محصولات کشاورزی سنتی دارند و به طور کلی مورد ترجیح مشتریان قرار می گیرند.
این باعث می شود محصولات گلخانه ای سودآوری بیشتری نسبت به محصولات مشابه در روش کشاورزی سنتی داشته باشند. با استفاده از گلخانه ها، می توان خروج ارز از کشور را به حداقل رساند و به جای آن، محصولات محلی را به بازار عرضه کرد.
در نهایت، با توجه به کنترل شرایط محیطی در گلخانه ها، می توان به محصولات با کیفیت و برتری بالا دست یافت. این امر به طور قابل توجهی سودآوری محصولات را افزایش داده است در مقابل ریسک هایی که در کشاورزی سنتی وجود دارد.
به طور خلاصه، احداث گلخانه ها به دلیل کنترل شرایط محیطی و قابلیت تولید محصولات در هر زمانی، کاهش مصرف آب، افزایش بازدهی و کیفیت محصولات، کاهش خطر وابستگی به شرایط طبیعی و تأمین نیازهای بازار، به عنوان روشی پیشرفته و سودآور در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
دلایل اقتصادی برای کشت گلخانه ای
یکی از دلایل مهم اقتصادی برای کشت گلخانه، افزایش تعداد برداشت ها در سال است. با استفاده از گلخانه، می توان در طول سال بیشترین مقدار محصول را برداشت کرد. همچنین، در گلخانه میزان محصولاتی که در هر واحد سطح زیر کشت قرار می گیرند، بسیار بیشتر است.
با استفاده از گلخانه، می توان زمان بهره برداری از محصول را مشخص کرد و محصول را در زمان مناسب برداشت کرد. همچنین، با استفاده از گلخانه، نیاز به تعداد کارگران کمتری برای کشت و مراقبت از محصول وجود خواهد داشت.
اما همانطور که در هر کسب و کاری وجود دارد، گلخانه نیز مشکلاتی دارد. برخی از سختی های کار در گلخانه شامل هزینه های بالایی است که برای شروع این کسب و کار نیاز است. اما این هزینه ها اغلب برای تجهیزات گلخانه صرف می شود و تنها یک بار در آغاز کسب و کار رخ می دهد.
مواردی که قبل از احداث گلخانه باید بدانیم
انتخاب نوع گلخانه
گونه های مختلفی از گلخانه ها، به لحاظ نوع تولید و ساختار، وجود دارند.
تقسیم بندی گلخانه ها بر اساس نوع تولید
- گلخانه های تولید سبزی و صیفی
گلخانه ها شامل محصولاتی هستند مثل خیار، گوجه فرنگی، توت فرنگی، فلفل، بادمجان، طالبی و سبزیجات برگی مانند ریحان و شاهی.
- گلخانه های تولید گل و گیاهان زینت
تولید گل های شاخه بریده مانند رز، ژربرا، گلایول و داودی، و همچنین گل های آپارتمانی، از جمله گل هایی است که در گلخانه ها انجام می شود.
- سالن های گلخانه ای تولید قارچ دکمه ای و قارچ صدفی
از نظر نوع سازه گلخانه ها به دو دسته چوبی یا سنتی و مدرن یا فلزی تقسیم می شود.
- گلخانه های چوبی
گلخانه هایی که ساختار اصلی آن ها از چوب و پلاستیک استفاده می کنند، ساختمان هایی هستند که ارتفاع آن ها حدود 2 تا 3 متر است. این گلخانه ها دارای سیستم گرمایش و تهویه مناسبی نیستند و به دلیل ارتفاع کم، مناسب برای کشت محصولات مانند خیار و گوجه فرنگی نمی باشند.
مزیت این گلخانه ها قیمت ارزان ساخت هر واحد آن ها است، اما به دلیل شرایط نامناسب داخلی برای رشد گیاهان، معمولاً تولید در واحد سطح آن ها نسبت به گلخانه های مدرن بسیار کمتر است.
به دلیل موارد فوق، این نوع گلخانه ها توسعه نیافته است و گلخانه های چوبی که قبلاً ساخته شده اند، به تدریج به گلخانه های مدرن تبدیل می شوند.
- گلخانه های فلزی یا مدرن
این گلخانه ها ساختاری فلزی دارند و معمولاً با پوششی از پلاستیک ضد اشعه ماوراء بنفش (UV) می بشند. آن ها دارای سیستم مناسب گرمایش و تهویه هستند. ارتفاع این نوع گلخانه ها بیش از 4.5 متر است و به دلیل شرایط مناسب برای رشد گیاهان در این سازه، عملکرد آن ها در واحد سطح نسبت به گلخانه های چوبی بیشتر است.