همانطور که در علل استفاده از گالوانیزه بررسی کردیم از محصولات گالوانیزه در کاربردهای مختلفی استفاده میشود، و دلیل اصلی استفاده از آنها جلوگیری از خوردگی و صدمه به ورق ها است، گالوانیزاسیون به معنای ایجاد یک لایه فلز روی بر روی ورق آهن یا لوله های فولادی است، این کار به دو روش سرد و گرم انجام میشود. در ادامه این نوشته تفاوت های گالوانیزه گرم و سرد را بررسی خواهیم کرد.
از آنجایی که آهن به طور طبیعی تمایل زیادی به واکنش دادن با اکسیژن و آب و در نتیجه اکسید شدن دارد، نمیتوان از آن به صورت مستقیم در مکان هایی که رطوبت زیادی دارند استفاده کرد و لازم است که با استفاده از روش هایی از آهن در برابر خوردگی توسط رطوبت جلوگیری کرد. یکی از این روش ها گالوانیزاسیون ورق با استفاده از فلز روی است.
انواع روش های پوشش دهی فلزات
انواع روش های پوشش دهی فلزات را میتوان به چند دسته زیر تقسیم بندی کرد.
- گالوانیزه سرد
- روش غوطه وری در وان روی گرم
- اسپری کردن روی بر فلز
- پوشش دهی فلز به روش مکانیکی
- رنگ کردن با خاک فلز روی
گالوانیزه سرد
در این روش روی ورق را با استفاده الکترولیز نمک های فلز روی، روی هر یک از قطعات ایجاد میکنند. به این روش، روش الکترولیت اسیدی هم گفته میشود، البته ضخامت پوشش ایجاد شده در این روش کمتر از روش گرم است. در نتیجه معمولا از آن در روش ها صنعتی استفاده نمیشود.
روش غوطه وری در وان روی گرم
در این روش که به آن گالوانیزه گرم هم گفته میشود، ایجاد لایه پوشش بر روی ورق یا لوله گالوانیزه با استفاده از عبور دادن آنها از داخل حمامی از مواد مذاب مانند: روی، نیکل، مس، قلع و آلومینیوم است. در این روش پس از اینکه قطعه مورد نظر از داخل وان گالوانیزه گرم خارج میشود، لایه ای از فلز روی، روی آن شکل میگیرد.
اسپری کردن روی بر فلز
در این روش در ابتدا فلز روی مذاب را به داخل یک تفنگ تغذیه میکنند و با استفاده از پاشیدن روی مذاب به همراه هوای کمپرس شده و همچنین گاز های حاصل از احتراق با سرعت بالا پوشش ضد خوردگی بر روی قطعه آهنی ایجاد میکنند.
پوشش دهی فلز به روش مکانیکی
این روش بیشتر مناسب برای ایجاد پوشش بر روی قطعات 200 و 300 میلیمتری که وزن کمتر از 50 کیلو داشته باشند استفاده میشود. در این روش، فلز مادر را داخل ترکیبی از روی و شیشه می اندازند و انها را داخل یک بشکه میگذارند تا فلز روی تمام سطع قطعات را بپوشاند.
رنگ کردن با خاک فلز روی
در این روش در ابتدا فلز روی را با استفاده از سنگ میسایند تا تبدیل به پودر شود، سپس آن را به صورت لایه ای از رنگ روی سطح فلز میپاشند تا لایه از فلز روی، روی سطح قطعات شکل بگیرد.
استانداردهای گالوانیزه
از پوشش های گالوانیزه به منظور تولید لوله گلخانه، لوله برق و ورق گالوانیزه و رنگی با روی سطح فلز مادر که میتواند از جنس های، آهن، استیل و آلومینیوم باشد استفاده میشود.
مهمترین پارامتر در پوشش های گالوانیزه ضخامت آنها است، در صورتی که ضخامت پوشش ایجاد شده به صورت استاندارد نباشد، مثلا کمتر باشد، مقاومت آنها در برابر سایش و فرسودگی افزایش پیدا میکند و اگر ضخامت پوشش مورد نظر بیشتر باشد انعطاف پذیری و قابلیت جوش پذیری آن کاهش پیدا خواهد کرد.
